Pytanie czy można jeszcze szybciej niż dr Marek Kos zrobić habilitację nurtuje dzisiaj środowisko akademickie i naturalnie Fundację SWP. Wpisuje się dobrze w serię dociekań Fundacji odnośnie do prawidłowości przeprowadzania losowań i doboru recenzentów, a raczej recenzentów-monopolistów (o wyborze recenzentów pisaliśmy w artykule Losowanie czy wybieranie. Oto jest pytanie).

Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie prof. dr hab. Piotr Jedynak złożył skargę kasacyjną w związku z wydanym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie dnia 17.12.2024r wyrokiem sygn. akt II SAB/Kr182/24 zobowiązującym go do realizacji wniosku złożonego dnia 08.05.2024r przez Fundację SCIENCE WATCH POLSKA z Gliwic dotyczącego udostępnienia informacji publicznej.

W związku z zapoczątkowanym przez KRASP i innymi gremiami rektorskimi  potępieniem szerzącego się w polskiej nauce papiernictwa, ale również późniejszym stanowiskiem PAN i zdecydowanym oświadczeniem MNiSzW, pojawiła się konieczność oceny publikacji pracowników, którzy w nim w różnej formie uczestniczyli (https://www.sciencewatch.pl/425-stanowisko-fundacji-w-sprawie-dzialan-krasp-dotyczacych-napietnowania-procederu-papiernictwa).

Z dużym smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci naszego Kolegi, wielkiego Przyjaciela Fundacji Pana prof. dr hab. inż. Romana Ulbricha. Profesor był przez całe życie związany z Opolem, chociaż miał korzenie lwowskie, i najlepiej z wszystkich rozumiał problemy opolskiego środowiska naukowego.

STRESZCZENIE
Artykuł pt. „Sitko habilitacyjne” przedstawia analizę procesu nadawania stopnia doktora habilitowanego w Polsce w latach 2019–2024. Przedstawiono zjawisko nadreprezentacji wybranych osób w składach komisji habilitacyjnych, zwłaszcza w odniesieniu do członków Rady Doskonałości Naukowej.

Fundacja SWP przyjęła z aprobatą i  dużym zadowoleniem stanowisko KRASP na ostatnim posiedzeniu w Łodzi w dniu 27 stycznia br., które potępia nieetyczne praktyki publikacyjne, określone popularnym mianem papiernictwa i wprowadzenie wielu zmian w Kodeksie Etyki Pracownika Naukowego (naszym zdaniem zbyt powierzchownych ponieważ nie nadążających za prawodawstwem UE- COPE).

Opisane w artykule Cienie i blaski cytowań polskich naukowców w świecie niepokojące symptomy wpływu papiernictwa na wzrost cytowań polskich naukowców udokumentowanych w bazie Scopus i przedstawionych w postaci rankingów TOP2%, często lawinowy i przypadkowy, nie pozostaje bez wpływu na ocenę pod tym względem wartościowego dorobku publikacyjnego polskich uczelni wyższych, co przedstawiono w z kolei w artykule Nowy ranking wyższych uczelni za 2023 r.  

W ostatnim czasie ukazało się wiele artykułów tak opublikowanych na portalu Fundacji SWP, m.in. pt. Czysta nauka, jak w czasopiśmie FA poświęconych publikacjom polskich naukowców o znaczeniu światowym i sygnałach  o stosowaniu przez niektórych z nich nieetycznych praktyk publikacyjnych.

Minister Dariusz Wieczorek 19 grudnia 2024 r. podał się do dymisji, na skutek rażących nieprawidłowości takich jak ujawnienie danych osobowych sygnalistki oraz nepotyzm związany z zatrudnieniem żony na Uniwersytecie Szczecińskim. Minister nauki wspiera swoje działania konsultując się z szerokim gronem doradców. W wyniku rażących błędów popełnianych przez Ministra Nauki rodzi się uzasadnione pytanie o kompetencje i jakość pracy jego doradców.

W artykule pt. Jakie formy może przybierać plagiat naukowy? z 04 stycznia 2024 r. przedstawiono katalog nierzetelnych praktyk naukowych, które powinny być potraktowane jako wykroczenia o charakterze plagiatu. Tym razem w nawiązaniu do propozycji XI przykazania „Nie bądź obojętny” przekazujemy wszystkim zainteresowanym naprawą nauki polskiej wersję katalogu przykazań antyplagiatowych.

Przez kilka miesięcy na portalu Fundacji Science Watch Polska przetoczyła się dyskusja wywołana najpierw zarzutami braku udostępniania dokumentacji stronie społecznej (czyli Co ukrywa Rada Doskonałości Naukowej?), a później niespełniania, także  ustawowego, wymogu losowego wyboru recenzentów w postępowaniach o nadanie tytułu naukowego profesora. Patrz artykuł Wybieranie czy losowanie; oto jest pytanie…

W komentarzu do naszego artykułu Losowanie recenzentów w postępowaniach profesorskich „od kuchni" jeden z komentujących (Piter 2024-11-04 13:44) pisze: "Powtarzana jest cały czas nazwa Rada Doskonałości Naukowej lub RDN. Nie wymienia się konkretnych nazwisk a to te osoby są odpowiedzialne za działania RDN. Spełniając prośbę podajemy stosowne  informacje tak jak dla recenzentów-monopolistów. Poznajmy więc ich!"

Tytuł artykułu odnosi się do znanego pytania szekspirowskiego, które od kilku tygodni nurtuje środowisko akademickie, a w szczególności jego bardziej wrażliwą część, zaniepokojoną niedoskonałościami w funkcjonowaniu Rady Doskonałości Naukowej. Głównym przedmiotem dyskusji stał się tryb powoływania recenzentów w postępowaniach o nadanie tytułu naukowego profesora, który budzi liczne kontrowersje i pytania o jego przejrzystość oraz zgodność z obowiązującą Ustawą.

Kolejny rzeczowy i rzetelny tekst profesora W. Grzesika w SWP, poparty konkretnymi faktami: „Jak ocenić status naukowy recenzentów RDN?” Gratulacje dla Autora - takie artykuły zawsze czyta się z zaciekawieniem, choć nie wszystkim muszą się kojarzyć z  przyjemnością. Jednak patrząc na zamieszczone tam dane rodzi się pytanie, czy prof. W. Grzesik nie stawia poprzeczki zbyt wysoko?

W poniższej publikacji przedstawiono zbiór postulatów zgłoszonych przez uczestników webinaru, który odbył się 8 listopada 2024 roku. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele różnych dyscyplin i dziedzin naukowych naukowych. Lista ma charakter otwarty. W związku z tym zachęcamy do nadsyłania kolejnych postulatów na adres: informacje@sciencewatch.pl

Już od kilku dekad gospodarki najbardziej rozwiniętych krajów świata napędzane są innowacjami o rosnącej wartości dodanej, które pomnażają ich dochody narodowe, czyli majętności. W Polsce już od kilku dekad mówi się o takiej gospodarce opartej na wiedzy ale prawdziwych i dochodowych innowacji ciągle tu nie ma (albo zdecydowanie za mało), bo jakby zapomina się, że w takiej gospodarce wiedzy dominującą rolę odgrywają przejrzyste ramy prawne, a tych też za mało albo i brak.

(…) tak więc mamy do czynienia z bardzo poważnym zjawiskiem to już nie są marginalne kwestie to już staje się nie tylko kwestią happeningu ale także happeninigów mających miejsce w sieci w komentarzach do publikacji na forum akademickim i tak dalej naruszającym dobre imię profesorów i doktorów habilitowanych którzy rzetelnie uczciwie oceniają czyjeś prace (…).

Komentarz do publikacji Pana prof. Bogusława Śliwerskiego zamieszczonej 08 listopada 2024 na prywatnym blogu pt. Publicystyczna manipulacja, która jest osobistą ripostą (dodajmy nie pierwszą w ogóle), ale tym razem  na artykuł Pani dr Joanny Gruby pt. Losowanie recenzentów w postępowaniach profesorskich od kuchni i chyba też wcześniejsze dotyczące oceny pracy RDN.

„(…) proszę państwa, teraz chciałbym też powiedzieć dwa zdania na temat tego jak wygląda kuchnia jeśli chodzi o ustalanie recenzentów” – to słowa wiceprzewodniczącego Rady Doskonałości Naukowej prof. Mariana Goryni, którymi zaczyna część wykładu dotyczącą wyboru recenzentów w postępowaniach o nadanie tytułu profesora.

We wrześniu br. ukazały się wyniki popularnego rankingu TOP2% 2023 wyd. Elsevier i Uniwersytetu Stanforda pod nazwą World’s Most Influenced Scientists. Nowa wersja (7) światowego rankingu cytowań TOP2% została oparta  na kopii danych z dnia 1 sierpnia  2024 r., które  zostały uaktualnione do końca roku kalendarzowego 2023.  Dostęp  do danych jest możliwy przez stronę: https://elsevier.digitalcommonsdata.com/datasets/btchxktzyw/7 ).

Dr Łukasz Kołodziej w latach 2020-2022 współpracował z Fundacją Science Watch Polska, ujawniając nieprawidłowości związane z awansem naukowym byłego rektora uczelni w Nowym Sączu. Habilitacja rektora PWSZ w Nowym Sączu była przedmiotem wielu kontrowersji. Dr Kołodziej, poza informacjami dotyczącymi rektora, zaczął również ujawniać powiązania pomiędzy środowiskiem akademickim a organami ścigania.

Wprowadzenie
Artykuł stanowi przyczynek do dyskusji nad ograniczeniem fabryk artykułów. Od początku lipca br. kiedy w regionalnym tygodniku O!Polska (nr 27(90) z 4-10 lipca 2024) ukazał się artykuł pt. Profesor z Opola lepszy od noblisty z Oxfordu. Na papierze … wzrosło w środowisku akademickim zainteresowanie sprawą fabryk publikacji,

WPROWADZENIE
W listopadzie minie rok od momentu, gdy w czasopiśmie Forum Akademickim ukazał się artykuł red. Marka Wrońskiego pt. "Szczecińska habilitacja na niemieckim doktoracie".

25 września wejdzie w życie ustawa o ochronie sygnalistów. Podmioty zatrudniające przynajmniej 50 osób są zobowiązane do przygotowania kanałów i procedur zgłoszeń wewnętrznych. Dotyczy to także uczelni, szkół i innych placówek oświatowych. Za brak procedur będzie groziła grzywna.

[aktualizacja 07.10.2024 r.]
Wprowadzenie
Akredytacja jest potwierdzeniem kompetencji podmiotu do działań w określonym zakresie[1]. W obszarze nauki i szkolnictwa wyższego akredytacje są przyznawane obligatoryjnie przez Polską Komisję Akredytacyjną, niezależną instytucję działającą na rzecz zapewniania i doskonalenia jakości kształcenia[2]. PKA wydaje opinie o jakości kształcenia w jednostkach ubiegających się o uprawnienia do nadawania stopni naukowych.

Wprowadzenie
„Raport w sprawie molestowania seksualnego na uczelniach” przedstawia wyniki badania ankietowego wśród pracowników na uczelniach. Zjawisko to jest w środowisku akademickim problemem, który wciąż zbyt często pozostaje niedostatecznie nagłośniony i nierozwiązany. Chociaż wiele uczelni wprowadza procedury[1] mające na celu zapobieganie takim incydentom, rzeczywistość pokazuje, że molestowanie seksualne nadal dotyka znaczącą liczbę pracowników i doktorantów. Uzyskane wyniki dostarczają informacji na temat doświadczeń związanych z molestowaniem seksualnym członków społeczności akademickiej.

Wprowadzenie
W ostatnich tygodniach dużo miejsca na łamach prasy opolskiej zajęły artykuły dotyczące nieetycznych praktyk publikacyjnych prorektora Politechniki Opolskiej – Grzegorza Królczyka. Gazeta opolska szczegółowo opisała udział G. Królczyka w spółdzielniach publikacyjnych w artykule "Profesor Grzegorz Królczyk z Opola lepszy od noblisty z Oxfordu. Na papierze…" , pisząc:

Wprowadzenie
Protokoły z posiedzeń Zespołów i Prezydium Rady Doskonałości Naukowej są informacją publiczną. Pisząc wprost: protokoły te powinny wisieć na każdym słupie ogłoszeniowym i na każdym rogu budynku. Powinny być zamieszczane na stronie BIP Rady Doskonałości Naukowej. Powinny być dostępne dla każdego obywatela!

Zmianie władzy w Polsce, która miała miejsce po ogłoszeniu wyników wyborów parlamentarnych 15 października 2023 roku, towarzyszyła fala nadziei na wprowadzenie pilnych i radykalnych zmian.

[aktualizacja 11.07.2024, 12:45]
Wprowadzenie
Sprawa opisana w artykule ma miejsce w Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie[1]. Konflikt jaki powstał w Instytucie Technologii Chemicznej Nieorganicznej i Inżynierii Środowiska (ITChNiIŚ)  WTiICh, ZUT sięga 2020 r. W tym okresie dochodzi do rozpadu największego na Wydziale Technologii i Inżynierii Chemicznej Instytutu (ITChNiIŚ) na dwie katedry Katedra Technologii Chemicznej Nieorganicznej i Inżynierii Środowiska (KTChNiIŚ) i Katedra Inżynierii Materiałów Katalitycznych i Sorpcyjnych (KIMKiS).

Tematyka tzw. fabryk artykułów (ang. paper mills), nazwanych potocznie, trochę nawet pogardliwie, po polsku „papierniami” praktycznie nie schodzi od kilku lat ze szpalt gazet i stron Internetowych związanych ze środowiskiem naukowym.

Od wiosny 2023 r. trwają wybory członków do Rady Doskonałości Naukowej na II kadencję. W wyborach do RDN powinni brać udział kandydaci charakteryzujący się najwyższymi standardami etyczno-naukowymi, gdyż to oni, jako członkowie RDN, odpowiedzialni są za rozwój kadr naukowych w Polsce.

Dziś w imieniu Fundacji wysłano petycję do RDN w sprawie zamieszczania na stronie BIP RDN nagrań i protokołów z posiedzeń Zespołów i Prezydium RDN.

W związku z licznymi pytaniami kierowanymi do Fundacji, udostępniamy publikacje dr hab. Anny Chorążewskiej prof. UŚl, w których została podjęta bardzo ważna dla środowiska naukowego tematyka dotycząca  ochrony wyników pracy oraz zawodu naukowca jako zawodu zaufania publicznego.

Dnia 15.01.2024r na łamach FORUM AKADEMICKIEGO ukazał się wywiad z ministrem szkolnictwa wyższego D. Wieczorkiem, który w buńczuczny, gromki, ale jak się okazuje li tylko werbalny sposób zapowiadał wypaleniem do cna zjawiska plagiatowania powszechnie wszechobecnego w tzw. domenie akademickiej.

W ostatnich dniach na stronie internetowej portalu Forum Akademickie, po raz kolejny rozgorzała dyskusja na temat ochrony recenzentów prac naukowych.
1. Mariusz Karwowski - Przed sąd za recenzję. Czy i jak chronić recenzentów? 2. Prof. Rafał Adamus - Przed sąd za recenzję – polemika

Aktualizacja artykułu: 25.04.2024
W latach 2016-2018 dotarły do mnie informacje od nauczycieli akademickich o nieprawidłowościach w pozyskiwaniu środków publicznych i antydatowaniu dokumentów w Wyższej Szkole Humanitas w Sosnowcu (dziś: Akademia Humanitas w Sosnowcu).

Recenzje za granty
O braku bezstronności i obiektywizmu w recenzowaniu dorobku naukowego kandydata do stopnia czy tytułu, pisałam w artykule Dobre praktyki czy dobrzy koledzy? Tymczasem okazje się, że koledzy mogą załatwić recenzentów, którzy ocenią dorobek naukowy pozytywnie lub negatywnie, ale i dorobek niezbędny do awansu naukowego, pytania habilitacyjne czy dziedzinę, w której składa się wniosek awansowy.

Polskie uczelnie na Liście Szanghajskiej*
W 2023 r. na prestiżowej Liście Szanghajskiej znalazło się dziewięć polskich uczelni, ale dopiero na pozycjach w piątej, dziewiątej i 10. setce. W porównaniu z ubiegłym rokiem ubyły dwie uczelnie z dziewiątej i 10. setki, co jednak nie zmienia ich ogólnie niskiej oceny.

Czy preferencje publikacyjne wpływają na notowania polskiej nauki w świecie?
Do oceny preferencji publikacyjnych polskich autorów notowanych w rankingu TOP2% w kategorii kariery naukowej za kolejne lata 2020, 2021 i 2021 skłoniły autora publikacje, które na przełomie 2023 i 2024 roku  pojawiły się na portalu Fundacji SWP, m.in. Nauki dwanaście kroków donikąd…, Konieczny audyt w nauce! I co dalej?, Nowy ranking wyższych uczelni za 2022 rok, Stan nauki polskiej - komentarz.

Zjawisko dyskryminacji na polskich uczelniach medycznych z perspektywy studentek i studentów
Artykuł ukazał się w czasopiśmie Forum Polityki Kryminalnej, vol. 2 (6), s. 1–21, ISSN 2720-1589

W jednym z ostatnich w 2023 roku numerów tygodnika „Polityka” (nr 50 (3443), 6.12–12.12.2023) prof. D. Jemielniak opublikował artykuł zatytułowany „Naprawa nauki w dwunastu krokach”. Dwanaście kroków niespójnych, które nigdzie nawet nie dotykają istoty problemów systemowych, i nijak się mają do potrzeb gospodarki tego kraju a już w ogóle do potrzeb obywatela-podatnika.

Dodatkowe wskaźniki  bibliometryczne uwzględniające nadmiar liczby cytowań w stosunku do wartości indeksu h
Artykuł stanowi suplement do publikacji Indeks Hirscha w ocenie publikacji naukowych, który został utworzony 27 stycznia 2023 r. (22 stycznia 2024 r. artykuł liczy 2920 odsłon).

Ponad cztery lata temu, tj. 6. grudnia 2019 r., w bibliotece Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie dokonano uroczystego otwarcia księgozbioru Stanisława Pikulskiego – byłego dziekana Wydziału Prawa tejże uczelni.

W artykule przedstawiono propozycję apelu do środowiska naukowego dotyczącego podjęcia działań legislacyjnych przez zobowiązanie organów do zwalczania różnych form plagiatu naukowego, w tym bezzwłocznego opracowania odpowiednich zapisów ustawowych.

We wrześniu 2023 do Fundacji Science Watch Polska wpłynęło zapytanie związane z interpretacją art. art. 204 ust. 1 "Czy osoba, która złożyła rozprawę doktorską w terminie wcześniejszym niż termin ukończenia kształcenia przewidziany w programie kształcenia oraz na podstawie art. 209 ust. 8 PSWiN otrzymuje stypendium doktoranckie do dnia, w którym upływa termin ukończenia kształcenia, jednak nie dłużej niż przez 6 miesięcy, jednakże przez okres nie dłuższy niż 4 lata, zachowuje status doktoranta?"

Konieczny audyt w nauce! I co dalej?
1. W powyborczym upuście emocji już 18.10.23 pewien znany profesor, a w  portalu Studio Opinii dobrze znany jako Hazelhard, opublikował krótki artykuł „Konieczny Audyt!!!”.

Dydaktyka i nauka – system zbieżny czy rozbieżny?
Gratulacje dla Autora za zainicjowanie dyskusji o „kulejącym systemie” dydaktyki funkcjonującym obecnie w polskim szkolnictwie wyższym i jego negatywnym wpływie na relacje ludzkie nauczyciel akademicki - student.

We wrześniu 2023 do Fundacji Science Watch Polska wpłynęło zapytanie związane z interpretacją art. 182 ust. 4 dotyczącego kosztów ponoszonych przez osoby ubiegającej się o stopień doktora, która ukończyła kształcenie w szkole doktorskiej.

Poniższy tekst zdecydowałem się przesłać do Fundacji Science Watch mając na uwadze zaangażowanie tej organizacji w walkę z nieprawidłowościami w polskiej nauce. Pragnę przedstawić swój w miarę całościowy pogląd na sposób w jaki funkcjonują w systemie polskiej nauki pracownicy naukowo dydaktyczni.