Umarzanie postępowań awansowych. Czy zgodne...

Umarzanie postępowań awansowych. Czy zgodne z Konstytucją?

Rzecz o wątpliwości co do zgodności z Konstytucją art. 179 ust. 4 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1669 z późn. zm.).

W ocenie Fundacji Science Watch Polska, art. 179 ust. 4 cyt. ustawy może budzić wątpliwości, co do jego zgodności z Konstytucją. Zgodnie z przywołanym przepisem przewody doktorskie, postępowania habilitacyjne oraz postępowania o nadanie tytułu profesora wszczęte do dnia 30 kwietnia 2019 r. i niezakończone do dnia 31 grudnia 2022 r. odpowiednio umarza się albo zamyka się.

Przepis ten nakazuje zamknąć (umorzyć) przewody doktorskie, postępowania habilitacyjne czy o nadanie tytułu profesora bez względu na to, na jakim etapie dane postępowanie się znajduje. Trudno ustalić ratio legis takiego podejścia ustawodawcy. Można bowiem wyobrazić sobie sytuację, że dnia 20 grudnia 2022 r. odbywa się publiczna obrona rozprawy doktorskiej przed komisją doktorską, która następnie wnioskuje do właściwego organu o nadanie stopnia doktora. Tymczasem organ ten nie zbiera się przed końcem grudnia 2022 r.  Zatem zgodnie z kwestionowanym przepisem postępowanie należy umorzyć. Podobna sytuacja może mieć miejsce w przypadku postępowania habilitacyjnego. Z końcem grudnia 2022 r. odbywa się posiedzenie komisji habilitacyjnej, ale nie dochodzi do podjęcia uchwały o nadaniu stopnia doktora habilitowanego do dnia 31 grudnia 2022 r. - wówczas także to postępowanie będzie podlegało umorzeniu. Można także wyobrazić sobie sytuację, że została wydana decyzja o nadaniu tytułu naukowego, lecz prezydent RP przed 31 grudnia 2022 r. nie nadał tytułu. Powstaje więc wątpliwość, czy w takim przypadku prezydent będzie mógł nadać tytuł po 31 grudnia 2022 r. Można też wyobrazić sobie wcale nierzadką sytuację, że w postępowaniu habilitacyjnym doszło do wydania uchwały z rażącym naruszeniem prawa. Kandydat do stopnia składa odwołanie, a następnie skargę do sądu administracyjnego. Sąd dnia 10 grudnia 2022 r. uchyla wadliwą decyzję. Niemniej sprawa nie zostaje zakończona przed 31 grudnia 2022 r. i postępowanie zostaje umorzone.

Postępowania w sprawie nadania stopnia doktora albo doktora habilitowanego czy tytułu profesora finansowane są z środków publicznych albo z własnych środków kandydatów. Zamknięcie (umorzenie) postępowania bez względu na to, na jakim etapie się ono znajduje, skutkuje marnotrawieniem tych środków, szczególnie w sytuacji, gdy recenzje i opinie zostały już sporządzone. Należy też zwrócić uwagę, że postępowania te najczęściej prowadzone są z przewlekłością, często rażącą, przez opieszałość organów uczelni i Centralnej Komisji. Umorzenie już wszczętych postępowań narusza interes prywatny kandydatów do stopnia czy tytułu, ale także interes publiczny. Zmiana przepisów spowodowała duży napływ spraw, a Centralna Komisja ds. Stopni i Tytułów dopiero teraz podejmuje decyzje o powołaniu komisji habilitacyjnych w niektórych sprawach. Niesprawnością działania organów władzy publicznej obciążani są kandydaci do stopnia czy tytułu.

Kwestionowany przepis powinien podlegać ocenie z punktu widzenia zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającej z zasady demokratycznego państwa prawnego - art. 2 Konstytucji. Zasada ta nie oznacza, że ustawodawca nie może wprowadzić zmian dla obywateli niekorzystnych. Istotne jest jednak, aby wprowadzone modyfikacje nie były dla jednostek zaskakujące ani arbitralne. Kwestionowany przepis narusza też zasadę zaufania obywateli do państwa i prawa, i wywodzoną z niej zasadę ochrony interesów w toku.

W związku z powyższym Fundacja Science Watch Polska podejmie działania mające na celu eliminację tego przepisu z przestrzeni prawa stanowionego. Dlatego zwracamy się do wszystkich zainteresowanych, podzielających nasze wątpliwości,  o wsparcie naszych działań.  Szczegóły wkrótce na naszej stronie.

Musisz się zalogować aby dodawać komentarze.